Urkunde Nr. 1890 aus Band IV
- Seite im UB:
- 137-139 a)
- Heute in:
- Klausenburg, Staatsarchiv [Direcţia Judeţeană Cluj a Arhivele Naţionale ale Romȃniei]
- Druckvorlage:
- nach Original
- Abdruck als:
- Volltext
- Sprache:
- Latein
1890
Ungarisch-Brod 1421 April 11 König Sigmund verbietet allen geistlichen Richtern, die Bewohner von Klausenburg in Testamentstreitigkeiten vor ihr Gericht zu ziehen. Orig. Perg. Staatsarchiv Klausenburg. Siegel, rotes Wachs in Wachsschüssel, an blauer Seidenschnur angehängt, derselbe Stempel wie Nr.
»1708. -- Eine zweite Orig.-Ausfertigung, Perg. ebenda. Siegel an Pergamentstreifen angehängt, derselbe Stempel wie Nr.
»1708. - Die zweite Urkunde ist von demselben Schreiber geschrieben wie Nr.
»1888 und Nr.
»1889. Das Formular dieser Urkunde stimmt mit dem von Nr.
»1891 überein.
Druck: Jakab, Oklevéltár (
») I, 160 Nr. 94.
Nos Sigismundus dei gratia Romanorum rex
1) semper augustus ac Hungariae, Bohemiae, Dalmaciae, Croaciae et cetera rex memoriae commendamus significantes tenore praesentium quibus expedit universis, quod fideles nostri dilecti providi viri Caspar Francisci iudex et Rudolfus iuratus civis nostrae civitatis Coluswar partium nostrarum Transsiluanarum in eorum et ceterorum universorum civium et hospitum ac totius communitatis eiusdem nostrae civitatis Coluswar personis culminis nostri adeuntes conspectum celsitudini nostrae quod displicenter accepimus exposuerunt gravi sub querela, quod quamquam ipsa nostra civitas Coluswar per nos dudum aliis nostris liberis civitatibus ipsius regni nostri Hungariae annumerata et aggregata eisdem
2) libertatibus, iuribus, privilegiis, gratiis, exemptionibus et aliarum libertatum praerogativis, quibus aliae civitates nostrae liberae gaudent, fruuntur et potiuntur, gaudere, frui et potiri debuerit, huiuscemodique libertatum praerogativis requirentibus nullus iudex ecclesiasticus seu spiritualis de causis forum saeculare seu civile tangentibus seu concernentibus, signanter in testamentis laicalibus, ubi videlicet per laicum laico, fratrem fratribus, nepotem nepotibus seu neptibus, amicum amicis et sic de similibus testamentum conditum fuerit, quae scilicet non fiunt ad pias causas vel ecclesias aut in relictis ecclesiae, se ingerere aut quomodolibet intromittere debuerit,
3) verum tamen huiusmodi libertatum praerogativis non obstantibus nonnulli forent iudices spirituales seu ecclesiastici, qui praemissis minime animadversis quadam consuetudine abusiva introducta allegantes, omnia testamenta ad ipsorum pertinere iudicium et eorum iudicatui fore commissa, se ad causas factum testamentarium laicale per laicum laico ut praefertur factum et conditum concernentes se ingerendo ipsos cives et hospites nostros in huiusmodi causis coram se citari faciendo diversimode vexarent, turbarent et multipliciter impedirent, in graves
b) immo gravissimas per hoc eos annis singulis expensas et fatigas involvendo, in praeiudi- [S. 138] dum praemissarum libertatum eorum praerogativarum non modicum atque damnum. Super quo supplicarunt iidem Caspar iudex et Rodulphus sibi et praedictis aliis per nostram maiestatem de remedio opportuno provideri. Et quia regalis providentia suorum subditorum commodis invigilare favore gratioso consuevit, petitiones ipsorum iustas et iuri consonas rationi ad exauditionis gratiam benignius admittendo praemissis libertatum praerogativis requirentibus ac etiam praelatorum et baronum nostrorum necnon nonnullarum doctorum et iuris peritorum consilio ad hoc concurrente, nullus iudicum spiritualium seu ecclesiasticorum causas forum saeculare seu civile respicientes, signanter testamenta laicalia ut praefertur habet indicare.
1) Igitur his permoti rationibus de praedictorum praelatorum et baronum ac doctorum et iuris peritorum consilio praematura decrevimus et decernimus per praesentes, et a modo in antea et deinceps temporibus semper perpetuis non obstantibus quibuscumque praetensis allegationibus quorumcumque iudicum ecclesiasticorum seu spiritualium harum in contrarium fiendis nullus iudicum ecclesiasticorum seu spiritualium praedictos iudicem, iuratos ac universos cives hospites et incolas praedictae nostrae civitatis Coluswar in quibusvis causis et causarum articulis ratione huiuscemodi testamentorum laicorum, exceptis tamen causis testamentorum quae fiunt ad pias causas ut puta ad limina beatorum Petri et Pauli atque Jacobi apostolorum et ad alia terrae sanctae loca aut ecclesiis seu in relictis ecclesiae aut personis ecclesiasticis et consimilibus, de quibus iudices saeculares se minime ingerere volumus, iudicare vel eorum astare iudicatui compellere nequaquam praesumant neque possint modo aliquali. Si quis autem de iudicio et iudicatu praedictorum iudicis et iuratorum civium de praedicta Coluswar ratione huiusmodi testamentorum laicalium fiendis noluerit contentare, ex tunc in talismodi causa et aggravamine iudicii vel sententiae huiuscemodi in praesentiam iudicis et iuratorum civium Bistriciensium et deinde Cibiniensium si opus fuerit per vim appellationis possit provocare, ubi cuilibet querulanti iudicium et iustitia non deerit evidens [et] condigna, prout dictaverit ordo iuris. Quocirca vobis fidelibus nostris universis et singulis iudicibus et iustitiariis ecclesiasticis sive spiritualibus praesentibus et futuris praesentium notitiam habituris firmiter praecipiendo mandamus, quatenus a modo in antea et deinceps praedictos iudicem et iuratos ac universos cives et incolas praedictae nostrae civitatis Coluswar in quibusvis causis et causarum articulis ratione huiusmodi
2) testamentorum laicalium dumtaxat vestri in praesentiam citare seu iudicare vel vestro astare iudicatui compellere nequaquam praesumatis nec sitis ausi modo aliquali, prout nostram gratiam gravissime offendere formidatis. Praesentes etiam sigilli nostri secreti appensione [S. 139] communitas post earum lecturam semper iubemus reddi praesentanti. Datum in civitate nostra Broda Hungaricali, feria sexta proxima ante festum beatorum Tiburcii et Valeriani martyrum, anno domini millesimo quadringentesimo vicesimo primo, regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera tricesimo quinto, Romanorum vero undecimo et Bohemiae primo.
Auf der Rückseite von gleichzeitiger Hand: litera ut nullus iudex ecclesiasticus laicalia testamenta habet iudicari.
Zweites Original vom Schreiber der Urkunde: Coluswar.
a)
Die Fußnoten wurden in diesem Band des UB jeweils seitenweise gezählt. Auf die vorliegende Urkunde entfallen: 1-3 auf S. 1371-2 auf S. 138.
^ b)
Nachtrag UB IV, Seite 725 statt: ingraves.
^[S. 137]
1)
Bis hierher verlängerte Schrift. ^ 2)
Vorlage: hiisdem.
^ 3)
Vorlage: debuerint.
^ [S. 138]
1)
Zweites Original: ut praefertur iudicandi habet facultatem.
^ 2)
Zweites Original: eiusmodi.
^