Urkunde Nr. 1956 aus Band IV
- Seite im UB:
- 217-220 a)
- Heute in:
- Hermannstadt, Staatsarchiv [Direcţia Judeţeană Sibiu a Arhivelor Naţionale ale Romȃniei]
- Heutige Signatur:
- Urkundensammlung [Colecţia de documente medievale], Serie U. II (Inventar 25 ), Nr. 42.
- Druckvorlage:
- nach Original
- Abdruck als:
- Volltext
- Sprache:
- Latein
1956
Totis 1424 August 19 König Sigmund verleiht der Stadt Hermannstadt die Besitzungen und Einkünfte der Hermannstädter Propstei und bestimmt, dass dafür fünfzehn Priester ausgehalten werden, die verpflichtet sind, täglich fünfzehn Messen zu lesen. Orig. Perg. Sächs. Nationalarchiv Hermannstadt. Doppelsiegel an blauroter Seidenschnur angehängt, derselbe Stempel wie Nr.
»1351 A. -- Die Urkunde ist eingeschaltet von dem Weissenburger Kapitel 1424 [= UB Nr.
»1957] und 1425 [= UB Nr.
»1967], von dem siebenbürgischen Propst Georg Lepes als zweites Insert 1426 [= UB Nr.
»1979] und mit dieser Urkunde vom Weissenburger Kapitel 1432 [= UB Nr.
»2162]. Sie ist ferner eingeschaltet von König Sigmund 1435 [= UB Nr.
»2214], Origg. ebenda.
Bruchstück: Eder, Observationes (
») 92. Reissenberger, Hermannstadt (
») 66 Anm.
Von der Kanzlei: Ad propriam commissionem regiae maiestatis.
Nos
1) Sigismundus
1) dei gratia Romanorum rex semper augustus ac Hungariae, Bohemiae. Dalmaciae, Croaciae et cetera rex memoriae [S. 218] commendantes tenore praesentium significamus quibus expedit universis, quod nos in archano nostrae considerationis sedula meditatione revolventes
1) saluti regiae hoc potissime convenire, ut inter varias multiplicesque nostrae regiae sollicitudinis curas, quae pro rei publicae statu commodoque tranquillo menti nostrae indesinenter accedunt, illam meditatio nostra habere debet praecipuam, ut conditionem ecclesiarum et ecclesiasticorum beneficiorum in ruinam declinantium et diligentia qua possumus et largitione regia munifica facere possimus
2) meliorem. Sane considerantes et non sine intima cordis nostri compassione oculata fide cernentes, quod praepositura ecclesiae beati Ladislai
3) regis de Cibinio
4) ex incuria ut creditur suorum praesidentium ad nihilum quodam modo redacta
5) diurnis et nocturnis divinis officiis totaliter exstitit destituta, quod nedum in nostrae claritatis displicentiam, verum etiam quod super omnia metuendum est, in maximam divinae maiestatis offensam videtur hactenus processisse. Hac igitur consideratione ducii, nos qui ex suscepti regiminis debito, cunctis regnorum nostrorum ecclesiis, quarum verus patronus ac tutor et conservator censemur specialis, in earum lapsu compati debemus visceribus pietatis ac ad earum sublevationem eo propensius mentis nostrae aciem dirigere et manus promptius porrigere debemus adiutrices, quo eas dietim conspicimus maiorem appropinquare ad collapsum cupientes ex animo, et discriminibus ipsius praepositurae, prout debemus, occurrere, et profectibus eiusdem divina nobis cooperante clementia salubriter intendere, de regiae nostrae potestatis plenitudine ac ex certa nostrae maiestatis scientia, communicato etiam ad hoc praelatorum et baronum nostrorum consilio praematuro, memoratam praeposituram de Cibinio, ac universos fructus, redditus et proventus et signanter integras decimas universarum rerum decimalium de dicta Cibinio, census quoque et collectas a plebanis circumiacentibus eidem praepositurae singulis annis provenire debendos, item possessiones Ruz,
6) Nagekemezew
7) et Kysekemezew
8) vocatas ad dictam praeposituram semper et ab antiquo spectantes et insuper quasdam portiones possessionarias Nicolai de Salgo in possessionibus Balkaach
9) et Sythwa
10) [S. 219] in comitatu de Kekellew
1) existentibus habitas, quae exigentibus facinorosis excessibus et criminosis demeritis, notoriisque et digne damnandis proscriptionibus eiusdem Nicolai de Salgo ad manus nostras regias rite devolutae dinoscuntur, ob spem et devotionem, quam in beatissimo rege Ladislao,
2) cuius praecipuis
3) nedum in terris verum etiam in coelesti patria speramus indubie precibus confoveri, gessimus et gerimus incunctanter, in ius et proprietatem ipsius praepositurae perenniter incorporando et ascribendo simul cum cunctis earum ulilitatibus et pertinentiis quibuslibet ac sub eisdem veris limitibus et antiquis metis, quibus eaedem per eorum possessores hactenus rite tentae fuerunt et possessae, iudici, iuratis civibus totique communitati eiusdem civitatis nostrae Cibiniensis ac eorum successoribus et posteritatibus universis sub conditionibus et articulis infra specificandis
4) dedimus, commisimus et annuimus immo damus, committimus et conferimus iure perpetuo possidendas, gubernandas, tenendas et habendas talimodo, quod memorati cives et eorum successores de redditibus et obventionibus praedictis quindecim personas idoneas sacerdotii dignitate praefulgentes perpetue servare debeant et teneantur. Qui quidem sacerdotes
5) quindecim missas ut puta in dicta ecclesia sancti Ladislai,
6) unam de eodem sancto Ladislao
6) legendo, item unam pro peccatis in hospitali de eadem Cibinio cantando, in ecclesia quoque parochiali beatae Mariae virginis de eadem
7) Cibinio singulis diebus puta die dominico post missam beatae Mariae virginis, quae omni die dicitur cantando, secundam missam de sancta trinitate, item consequenter feria secunda eadem hora pro defunctis, feria autem tertia de sancto Ladislao rege et feria quarta de sancto Nicolao, feria vero quinta de corpore Christi, feria siquidem sexta de sancta cruce vel de passione domini, sabbato autem de sancta Katherina vel de sanctis angelis cum commemoratione omnium sanctorum devote et sollemniter modo simili cantando, et ibidem ac in eadem ecclesia alias undecim missas legendo, praeterea unam in capella beati Jacobi apostoli in cimiterio eiusdem parochialis ecclesiae [S. 220] sita de eodem sancto Jacobo consimiliter legendo, cunctis diebus perpetuis futuris temporibus sine intermissione peragere possint et debeant effective, ita tamen, quod omnia et quaelibet officia divina ac missarum sollemnia, quae hactenus in ipsis ecclesiis peracta sunt, semper more solito et hucusque observato, absque ulla negligentia, diminutione et defectu in eisdem ecclesiis per hos, quos ipsum tangit negotium, peragantur, hoc adiecto, quod si plebanus de dicta Cibinio, qui est, vel qui fuerit pro tempore, onus electionis et assumptionis ac conservationis personarum ad peractionem eorundem divinorum officiorum, sic ut praefertur, instituendorum ad expensas supradictas in se assumere voluerit, hoc suo relinquatur arbitrio. Ubi vero id facere recusaverit, ex tunc dicti cives easdem personas eligendi et sub obedientia iam dicti plebani conservandi plenam, liberam et omnimodam habeant facultalem. Ut autem praesens nostra salubris dispositio salva semper et inconcussa permaneat, volumus, quod si quoquam temporis in processu tanta eorundem nostrorum civium excrescerit negligentia, ut divino prorsus, atque nostro, seu nostrorum successorum regum Hungariae timore postposito, iam fata servitia divina in eisdem ecclesiis sic ut praediximus in toto vel in parte peragi facere neglexerint seu noluerint, ex tunc fidelis noster reverendus in Christo pater dominus Georgius modernus archiepiscopus Strigoniensis et sui successores, ipsos nostros cives et eorum posteros simul et divisim ad perficiendum exsequendum omnia praescripta per censuram ecclesiasticam et alia iuris remedia arcius compellere et astringere debeant
1) et teneantur. Proviso tamen, quod si ex insultu aemulorum nostrorum ipsi civitati nostrae Cibiniensi aut possessionibus et locis praedictis quoquam tempore vastitas aliqua emerserit, dummodo ex eorum culpa id non processerit, ratione cuius proventus eiusdem praepositurae in aliqua parte per eosdem nostros cives percipi non poterint, ex tunc dictus dominus archiepiscopus Strigoniensis qui est vel qui erit pro tempore, consideratis eorundem proventuum defectibus, limitationem in peractione ipsorum divinorum officiorum, ut opportunum fuerit, facere debeat competentem, in quo conscientiam ipsius domini archiepiscopi per omnia oneramus. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes contulimus literas nostras sigilli nostri authentici novi duplicis, quo ut rex Hungariae utimur, munimine roboratas. Datum in Thata, sabbato proximo post festum assumptionis beatae Mariae virginis, anno domini millesimo quadringentesimo vigesimo quarto, regnorum nostrorum anno Hungariae et cetera tricesimo octavo, Romanorum quinto decimo et Bohemiae quinto. [S. 221]
a)
Die Fußnoten wurden in diesem Band des UB jeweils seitenweise gezählt. Auf die vorliegende Urkunde entfallen: 1 auf S. 217, 1-10 auf S. 218, 1-7 auf S. 219, 1 auf S. 220.
^[S. 217]
1)
Verlängerte Schrift, die Anfangsbuchstaben verziert. [2x]
^ [S. 218]
(1)
Insert 1424: volventes.
^ 2)
Insert 1424, 1428 und 1432: possumus.
^ 3)
Insert 1424: Sigismundi.
^ 4)
Insert 1424, hierauf: nunc ad parochialem ecclesiam beatae Mariae virginis de eadem translata.
^ 5)
Über der Zeile nachgetragen.^ 6)
Insert 1428: Ru
u&e&zz;
1432: Ru
u&e&z.
^ 7)
Insert 1432: Nagekemezo
o&e&w.
^ 8)
Insert 1428: Kyzekemezew;
1432: Kyzekemezo
o&e&w.
^ 9)
Insert 1424: Balkach;
1432: Bolkach.
^ 10)
Insert 1424 und 1425: Sythwe.
^ [S. 219]
1)
Insert 1424: Kykullew;
1425: Kykellew;
1428: Kekelew
w&e&;
1432: Ku
u&e&klew.
^ 2)
Insert 1424: Sigismundo.
^ 3)
Insert 1428: precibus.
^ 4)
Insert 1424 hierauf: absque tamen praeiudicio iuris alieni appropriavimus, anneximus, coadunavimus, immo appropriamus, annectimus et coadunamus iure perpetuo et irrevocabiliter possidendas, tenendas pariter et habendas . . .
^ 5)
Insert 1424 an Stelle der drei letzten Worte nur: quae.
^ 6)
Insert 1424: Sigismundi. [2x]
^ 7)
Insert 1424 hierauf: unam de ipsa domina Maria et aliam de corpore Christi modo simili cantando. Et ibidem alias decem missas legendo nec non
hierauf wie oben: unam in capella beati Jacobi etc.
^ [S. 220]
1)
Vorlage: debeat,
ebenso Insert 1425 und 1435. Insert 1424, 1428 und 1432: debeant.
^