Urkunde Nr. 2075 aus Band IV
- Seite im UB:
- 384-388 a)
- Heute in:
- Kronstadt, Archiv der Honterusgemeinde
- Heutige Signatur:
- I E (Burzenländer Kapitel, Urkunden), Nr. 36.
- Druckvorlage:
- nach Original
- Abdruck als:
- Volltext
- Sprache:
- Latein
2075
Marienburg 1429 Oktober 19 Die Notare Michael Stephani und Nicolaus Thoscha stellen dem Orgelbauer Johannes in Marienburg und dessen Frau ein Leumundzeugnis aus. Orig. Pap. Archiv des Burzenländer ev. Kapitels A. B., Bibliothek der Honterus-Schule Kronstadt.
Aus dieser und der Urkunde Nr.
»2079 geht hervor, dass in den siebenbürgischen Teilen der Graner Diözese noch die Bedanische Indiktion in Gebrauch war.
[S. 385] In
1) nomine domini amen. Noverint universi et singuli praesens instrumentum publicum lamentabiliter descriptum, quod factum est in anno domini millesimo CCCC
o XXIX, indictione octava pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini Martini papae quinti, anno XIII
o. In domo magistri Johannis Teutunici organistae in castro Mariae in medio civitatis a parte septentrionali feria quarta festi beati Lucae evangelistae post proxima, hora undecima diei illius convenerunt quidam discreti et honesti ac providi viri in testimonium iustitiae ob defensionem et certitudinem rei veritatis comprobandam et dissipendam, videlicet dominus Petrus crucifer ecclesiae sanctae crucis de Castro Mariae, magister Michael scolasticus de Hydweg, dominus Petrus pleblanus de dicta villa Hydweg, reverendus dominus baccalaureus magister Petrus pro nunc scolasticus de dicto castro Mariae, magister Johannes scolasticus de Ruffa ripa et magister Johannes Redel dictus de eadem, magister Martinus aurifaber de castro Mariae, Petrus comes de Por dictus de eadem, Konradus concivis Schiwersteyn dictus de eadem, magister Nicolaus de Moldauia et magister Petrus carpentarius de Cybinio, qui omnes insimul ut praemissum est convenerunt et se in circuitu domus superius tactae praefati magistri Johannis collocarunt. Quo facto iam dictus providus et honestus vir magister Johannes de praemisso castro Mariae facie clara et serena in medio praedictorum testium discretorum dominorum ac providorum virorum publica voce rogans et obsecrans eos, ut causa dei omnipotentis nil aliud faterentur ac dicerent, nisi vera et iusta et quae vel qualia contra ipsum minus iuste et sine legitima causa unacum uxore sua Gerdrude nomine carissima per quosdam invidios et iniquos necnon et quasdam mulieres de qua villa in Burcya Bothffolwa nomine feria secunda, in die sancti Arnolphi, aestivali tempore, XV
o Kalendas Julii
2) sint acta, facta et nequiter impensa, prout infra patebit. Tunc omnes praememorati testes in Christo quasi uno ore, voce, sensu, mente fassi sunt et testificati conscientiose facta illicita virorum nequitiosorum de praememorata villa Bothfolwa nomine, inquiunt sic et aiunt: Insurrexerunt quidam viri et quaedam mulieres de praefata Bothfolwa videlicet Meyin Treyen instigatrix totius praescriptis discordiis et filia eiusdem mulieris, maritus suae filiae et filius eiusdem mulieris, Stueders Clos, Stephanus filius Johannis Crus dicti, uxor Johannis Werner, Theysen Stephen, Clemens fyolator, Laurencius cum uxore Emrichin, Cleysen Theys cum uxore, Harmans Peters uxor, Smyts Hanus, Jacobs Peter, Cristanus filius Snyders Michael, hospites de dicta Bothfolwa, animo malivolo unanimiter consilio inito conspiraverunt, quomodo praefato magistro Johanni de saepe dicto castro Mariae nocerent, contrairent et eum impedirent. Quadam die, quando placuit eisdem dictis hospitibus de dicta Bothfolwa suas nephas exercere contra praefatum magistrum Jo- [S. 386] hannem organistam, cum adhuc mansionem obtinebat in dicta Bothfolwa, una dierum eo absente, videlicet in die sancti Arnolphi praetacti, causa suorum laborum plurimorum occupationum super unum opus organorum ad construendum in dicto castro Mariae, uxore dimisso
1) in domo unacum filiis et filiabus more solito et cum eisdem quendam scolarem satis discretum studentem Wynensem a longo tempore in mensis suis ut proprium filium habentes et nutrientes. Cum iam praetacti nequitiosi nollent se reservare sed vindictam imponere, in dicto die sero festi praefati beati Arnolphi superveniente et lumine obtenebrescente nocturnali tempore, more latronum et depraedatorum nocivorum infidelium, aliqui ex ipsis dictis infidelibus domum dicti magistri Johannis organistae circumdantes et scrutantes aliquid nephas ibidem eo absente reperire, placuit supremo sanctissimo pastori
2) quod nil turpitudinis ibidem invenerunt, sed honestam et laudabilem vitam. Clarescente die et lumine superveniente, ostiis domus apertis, introeunt, ibidem praedictum scolarem studentem Winensem commensalem et quasi filium eiusdem dicti magistri Johannis capiunt absque ullo iudicio et sine causa ulla rei certitudinis in aquam seu fluvium Wydembach proiciunt. Quo facto iterum redeunt et coniugem carissimam dicti magistri Johannis organistae in atrio domus sedentem consueventem
3) solito mulierum sub silentio capiunt, rapiunt, ducunt penes fluvium iam dictum perveniunt aliqui ex ipsis terrore concussi stupefacti trementem dictam coniugem dicti magistri Johannis proicere in fluvium. Quo facto viso exclamavit quaedam de ipsis mulier dicendo: Nolite, nolite expavescere; commissio domini plebani consanguinis
4) mei est. Confortati voce mulieris sic in aquam proiciunt. Superveniente auxilio divino bini exeunt, vitam inveniunt, magistro Johanni ad castrum Mariae annuntiunt factum, quidquid actum lamentando, flendo eiulando, memoriae commendando. Magister vero Johannes ex sua simplicitatis et probitatis forma usque dum maiorem
1) iudicium et iustitiariam nobilium dominorum habuerit definiendum dimisisset ad rationem, dolens et molestans se de facto dictorum falsorum. Praedictus autem studens traxit omnes malificos cum iure
5) citando eos ante decanum. Quo audito decanus de tam gravis
1) et illicitis factis convocans totum capitulum Burciense ad Coronam, alio nomine Braschouiam ad determinanda malificorum facta. Quo facto omnes conveniunt cleri, laici citati per scolarem saepe dictum comparaverunt. Interrogati per dominum decanum pluries iam dictum, cur talia praesumpsissent egisse, fecisse, exercuisse. Quilibet ipsorum universium
6) interrogatus: [S. 387] Quomodo tu quid vidisti? Vidi, inquit, in sedile eos prope circa ignem. Tu ubi? Vidi, inquit, in lecto. Unde? Per fenestram. Erat aperta? Non, inquit. Et quomodo, quo lumine? Lucescente luna. Tu ubi? In stuba, inquit. Et quomodo? Sic inde responsum iustum ullum nec veri verum dederunt ac minime valuerunt. Sunt in sede iudiciario
1) omnes per scolarem devicti praenominati hospites de dicta villa Bothfolwa tam minores quam maiores indigne agentes. Cum haec agerentur et determinarentur, cives Braschouienses nuntiunt dominis, non de villa Bothfolua relinquere suos, mittunt duos ex ipsis nuntios, iudicem Ffwele Steffan dictum et cum eo concivem iuratum Thomam Schan dictum. Qui ut audierunt responsa dominorum, pias, veras et iustas determinationes ac definitiones, revertendo consistorium, congregatis civibus, fabulis se immiscendo, dictos cives Braschouienses incitando, definitiones dominorum pervertendo, pulsatis campanilibus
1) incitantes consurgere contra omnem clerum definitores. Deo volente et hoc concedente quodammodo pacificatum est et depositum ac minoratum consurrectio contra clerum. Non est tamen oblivioni traducendum, memorati de Bothfolwa inciderunt latam et publicam sententiam excommunicationis. Quo illato devicti, conversi, consulti, inclinati, cum saepe dicto scolari studente Wynensi omnes ex timore sunt concordati amicique in quantum in tantum sunt facti. Magister etenim saepedictus Johannes organista ex quo percepit, intellexit, vidit et audivit, quod iudex ecclesiasticus totius provinciae Burciensis, dominus decanus de eadem castro Mariae, per timorem hominum praememoratorum Burciensium minime potuit nec valuit diiudicare ex animis nephandorum dictorum perversorumque hominum. Ideo conservavit loca ad altiora, ubi eidem magistro Johanni de irrogatis sibi molestiis, iniuriis, inimicitiis et verecundiis minis satisfactio omnimoda pleniter impensetur, iure
2) mediante concedente. Qui iustus verus in sua exsistit causa suisque transductis factis, nunc et in aevum, amen. Unde qui quidem memorati tacti praefati testes eiusdem dicti magistri Johannis in domo ipsiusdem fassi unanimiter reddunt eundem unacum coniuge sua Gerdrude carissima et prolibus inculpabilem, innocentem, innoxium et fidelem, iustum, verum in quibus ipse idem procedit, et pium tamquam fidelissimum christianum de omni re contra honorem suum adiectum plene et per omnia fore excusatum cum sua coniuge carissima memorata. Et nos eundem fratrem nostrum fidelissimum, verum, iustum et legitimum unacum coniuge sua praedicta ac qualibet sacra imperiali auctoritate unacum notario infrascripto reddimus iustum et de omni crimine expurgatum, clarificatum, qui semper puri et clari remanserunt in vita, quod etiam concedere dignetur Jesus Christus, dei filius, nunc et in aevum, amen. Datum anno, loco et termino ubi supra.
[S. 388]
Notarzeichen. Von anderer Hand und mit anderer Tinte: Et ego Michael Stephani de Hydweg Albensis diocesis, baccalaureus in artibus ac lector sacrae theologiae necnon et sacra imperiali auctoritate notarius publicus, dum praemissa omnia per singula sic agerentur et fierent, una cum praemissis testibus praesens interfui, vidi et audivi iuste et legitime, prout praemissum est et in hunc instrumentum publicum ac formam redegi per alium fideliter scriptum, et figuram mihi traditam manifestum traditii in hanc figuram, rogatus et requisitus in testimonium omnium praemissorum.
Notarzeichen. Vom Schreiber der Urkunde: Et ego Nicolaus Thoscha de Tartula Braschowiensis, clericus Strigoniensis diocesis, publicus sacra imperiali auctoritate notarius praedictis requisitionibus, dum praemissa omnia per singula sic agerentur ut praemittitur et fierent, una cum praenominatis testibus praesens interfui eaque sic fieri vidi et audivi manuque propria conscribens in hanc publicam formam redigendo cum consilio suprascripti domini notarii, signo et nomine meis solitis et consuetis consignando rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum praemissorum.
a)
Die Fußnoten wurden in diesem Band des UB jeweils seitenweise gezählt. Auf die vorliegende Urkunde entfallen: 1-2 auf S. 385, 1-6 auf S. 386, 1-2 auf S. 387.
^[S. 385]
1)
Verziert.^ 2) Juli 18; es muss selbstverständlich Kalendas Augusti
heissen, Julii
ist ein Versehen des Schreibers. ^ [S. 386]
1)
So Vorlage. [3x]
^ 2)
Hierauf: et pastori
durchstrichen.^ 3)
Vorlage: consuente.
^ 4)
So Vorlage.^ 5)
Vorlage: iura.
^ 6)
Vorlage: uniusium.
^ [S. 387]
1)
So Vorlage. [2x]<fnzt>2)
Vorlage: iura.
^