Urkunde Nr. 569 aus Band I

Seite im UB:

518-520

Heute in:

Vatikanstadt, Vatikanisches Archiv [Archivum Secretum Apostolicum Vaticanum, Archivio Segreto Vaticano]

Heutige Signatur:

Reg. Vat. (Registra Vaticana) Nr. 129, fol. 308b bis 309b.

Druckvorlage:

nach (zeitgenössischem) Registereintrag

Abdruck als:

Volltext

Sprache:

Latein

---

569

Avignon [1341] Oktober 31 Papst Benedikt XII. beauftragt die Bischöfe von Fünfkirchen, Grosswardein und Erlau, die von dem siebenbürgischen Bischof gegen den Woiwoden Thomas erhobenen Beschwerden zu untersuchen, im Falle der Schuld den Woiwoden und dessen Helfer in den Bann zu thun.

Benedictus episcopus . . . . . venerabilibus fratribus . .¹⁾ Quinqueecclesiensi et . .²⁾ Waradiensi ac . .³⁾ Agriensi episcopis salutem Quia nonnulli sic in malitia delectantur, quod eorum voluntatis libito, abstinentiae ruptis habenis, ad illicita relaxato, ecclesiis et personis ecclesiasticis et bonis ipsarum, dei timore postposito, multipliciter iniuriari praesumunt, consuevit apostolica sedes et debet ecclesiis et personis ipsis contra pravitatem talium illo defensionis remedio subvenire, per quod ipse et earum bona tuta remaneant et iniuratorum ipsorum compescatur tenieritas et aliis aditus committendi similia praecludatur. Exhibita siquidem nobis venerabilis fratris nostri Andreae episcopi Transilvani in Ungaria cum gravi querimonia petitio continebat, quod nobilis vir Thomas vaivoda Transilvanus, qui de potentioribus baronibus regni Ungariae fore dignoscitur, timore divini nominis et amore penitus procul pulsis, contra ecclesiani Transilvanam alias dictam Albensem hostiliter insurgens, associatis sibi officialibus suis et nonnullis aliis laicis in hac parte complicibus, civitatem Albensem ad dictam ecclesiam pleno iure spectantem per Nicolaum dictum de Rima tunc castellanum de Kechkes Transilvanensis diocesis, spoliari, ac homines et mulieres civitatis [S. 519] eiusdem vestimentis eorum denudari, et nonnullos vulnerari et occidi, et ipsam civitatem in parte ignis incendio concremari, ac Henchimannum habitatorem villae de Emduio¹⁾ dictae diocesis, hominem dilectorum filiorum capituli ecclesiae praedictae, captivari et tormentari et tamdiu detineri captivum, donec ipse ducentas marcas boni argenti persolvit eidem, nec hiis contentus villas episcopales Harenam, Bylok et Nehec vocatas spoliari et quandam aliam villam nuncupatam Buyn dictorum capituli occupari, et castro Kuhelim eiusdem diocesis applicari mandavit et fecit, ac decimas etiam in comitatu de Huniod dictae diocesis et quarundam aliarum villarum in aliis comitatibus eiusdem diocesis existentium ad ipsum²⁾ capitulum pertinentes occupavit et detinuit longo tempore occupatas, necnon Thomam custodem dictae ecclesiae sacerdotem capiet captivari, ac Ladizlaum archidiaconum de Zonuk in ecclesia Transilvanensi praedicta verberari, et quam plurimarum aliarum personarum tam ecclesiasticarum quam saecularium ipsius ecclesiae subditarum captiones, et spoliationes bonorum mobilium et immobilium, mutilationes membrorum et mortes saecularium hominum eiusdem ecclesiae mandavit et fecit in animae suae dispendium multas alias violentias iniurias et offensas contra episcopum et capitulum ac ecclesiam irrogari praedictos, et de solis damnis per eundem nobilem seu de mandato suo illatis eisdem vix posset eidem ecclesiae cum viginti millibus marcarum argenti satisfactio debita exhiberi. Et licet idem Thomas pluries admonitus certas terras et possessiones eorundem episcopi, capituli et ecclesiae alienatas per eum eisdem episcopo et capitulo reddere et restituere seu reddi et restitui facere promisisset, et huius promissionis praetextu a sententiis, quibus propter praemissa ligatus erat, absolutus fuisset, et post huiusmodi³⁾ promissionem et absolutionem ad mandatum carissimi in Christo filii nostri Caroli regis Ungariae illustris aliqua restituisset episcopo et capitulo supra dictis. Postmodum tamen idem Thomas suum in peius mutans propositum et se actualiter ad peiora eonvertens, non solum aliquas de praedictis terris et possessionibus restitutis, illas videlicet, quas potuit, denuo occupavit, verum etiam omnes metas et limites earundem terrarum et possessionum ut praemittitur restitutarum destrui mandavit et fecit, et multas villas episcopales, videlicet Sard, Senthivikles, Tontfolu, Keresfeu, Pispiky et Barathpy, Spylyx nominatas dictae diocesis, spoliavit, laceravit et destruxit seu spoliari, lacerari, destrui et aliquas concremari, ac subditos et vasallos ipsius episcopi capi et trucidari mandavit et fecit, ipsumque episcopum et ecclesiam proscribi et banniri ac proclamari de facto, ut quicumque esset in servitio episcopi memorati infidelis regi praedicto et reputari ac privari deberet omnibus bonis suis, et quam plures etiam sacerdotes et rectores ecclesiarum diocesis supra dictae, qui interdictum propter huiusmodi notorios excessus per episcopum supra dictum appositum observabant, de suis ecclesiis expelli ac bonis eorum spoliari, et alios, qui huiusmodi interdictum ad mandatum dicti Thomae nequiter violarunt, loco dictorum rectorum poni in ecclesiis supra dictis. Et [S. 520] nihilominus Sinka castellanus dicti Thomae de Kecchkes de mandato ipsius Thomae Stephanum de Zovach sacerdotem collectorem decimarum ipsius episcopi una cum quodam alio sacerdote captivavit et ducentas marcas boni argenti ipsius episcopi eidem Stephano sacerdoti abstulit violenter et familiam suam spoliavit omnibus bonis eorum et atrociter vulneravit. Et alia multa enormia contra dictam ecclesiam Transilvanensem tam Thomas, quam officiales et compiices sui praedicti commisisse noscuntur in gravem divinae maiestatis offensam, apostolicae sedis iniuriam et contemptum, episcopi, capituli et ecclesiae praedictorum non modicum praeiudicium et gravamen. Propter quae idem episcopus in eundem Thomam et eius officiales, videlicet Petrum vicevaivodam ipsius Thomae, Nicolaum et Michaelem de Ryma, Andream dictum Junhus, Gregorium dictum Gender Tumpus, Fabianum de Bouchyda, Lucasium, Gregorium de Peeth, Petrum castellanum de Kuholm, Sinka et Stephanum dictum Pagan et in alios complices eiusdem Thomae tunc habitantes in diocesi praedieta, canonice monitos, excommunicationis sententiam promulgavit, licet ipsi tamquam suae salutis immemores huiusmodi dicti episcopi processum et sententiam damnabiliter vilipendant. Quare idem episcopus nobis humiliter supplicavit, ut sibi et ecclesiae suae praedictae super praedictis providere de opportuno remedio misericorditer dignaremur. Nos igitur, qui sumus omnibus in iustitia debitores, si praemissis veritas suffragetur, nolentes, ut tantae temeritatis excessus remaneant impuniti, fraternitati vestrae per apostolica scripta committimus et mandamus, quatenus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios super praemissis omnibus et singulis simpliciter et de plano sine strepitu et figura iudicii summaria informatione recepta, si inveneritis ita esse, Thomam et suos praedictos complices in hac parte tamdiu, appellatione remota, auctoritate nostra excommunicatos publice nuncietis, et etiam per provinciam Strigoniensem, ubi aliqui ex ipsis inhabitare dicuntur, faciatis ab aliis nunciari, et ab aliis artius evitari, donec super praemissis satisfecerint competenter et debitae meruerint absolutionis beneficium obtinere. Non obstantibus tam de duabus in concilio generali, quam felicis recordationis Bonifacii papae VIII. praedecessoris nostri de una diaetis et quibuslibet aliis constitutionibus a praedecessoribus nostris Romanis pontificibus in contrarittm editis, per quas vestrae iurisdictionis explicatio posset in hac parte quomodolibet impediri, seu si aliquibus communiter vel divisim a sede sit indultum praedicta, quod interdici, suspendi vel excommunicari non possint per literas apostolicas non facientes plenam et expressam, ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mentionem contradictores per censuram ecclesiasticam appellatione postposita compescendo. Testes autem qui fuerint nominati, si se gratia, odio vel timore subtraxerint, censura simili, appellatione cessante, compellatis veritati testimonium perhibere. Datum Avinione, II. Kalendas Novembris, anno VII. [S. 521]


a) Die Fußnoten wurden in diesem Band des UB jeweils seitenweise gezählt. Auf die vorliegende Urkunde entfallen: 1-3 auf S. 518, 1-3 auf S. 519.^{^}
[S. 518]
1) Ladislaus. ^{^}
2) Andreas. ^{^}
3) Nicolaus. ^{^}
[S. 519]
1) Richtig etwa: Enedino, Enudino.^{^}
2) Vorlage: ipsos.^{^}
3) Vorlage: huius. ^{^}