Urkunde Nr. 3717 aus Band VI

Seite im UB:

402-407

Heute in:

Hermannstadt, Staatsarchiv [Direcţia Judeţeană Sibiu a Arhivelor Naţionale ale Romȃniei]

Heutige Signatur:

Urkundensammlung [Colecţia de documente medievale], Serie U. II (Inventar 25 ), Nr. 339.

Druckvorlage:

nach Original

Abdruck als:

Volltext

Sprache:

Latein

---

3717

Ofen 1469 Juni 2 Der iudex curiae Ladislaus Palocz schaltet die Urkunde König Andreas II. von 1223 Nr. »38 und die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1469 Nr. »3709 ein und entscheidet den Hattertstreit zwischen Michelsberg und Heltau.

Nos comes Ladislaus de Palocz iudex curiae serenissimi principis domini Mathiae dei gratia regis Hungariae, Dalmaciae, Croaciae et cetera memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis, quod cum ob contradictoriam inhibitionem reambulationis et metarum erectionis possessionis Zenthmyhalhegye vocatae in districtu Cibiniensi habitae universi cives, hospites et inhabitatores eiusdem possessionis Michaelem Zydel villicum et Lodovicum Literatum vicem ac totam communitatem possessionis Heltha legitime evocationis modum observando contra se ad octavas festi beati Micha-[S. 403] elis archangeli proxime praeteritas¹⁾ praefati domini nostri regis personalem in praesentiam traxissent in causam tandem ipsis octavis instantibus Petrus de Hozywazo pro praefatis circumspectis iuratis senioribus, hospitibus et inhabitatoribus dictae possessionis Zenthmyhalhegye cum procuratoriis literis conventus ecclesiae de Colosmonostra ut actoribus ab una, ac Dominicus Literatus in eadem Heltha commorans suo ac consimiliter iuratorum seniorum, hospitumque et inhabitatorum eiusdem possessionis Heltha nominibus et in personis cum procuratoriis literis ecclesiae Albensis Transylvanae in causam attractis partibus ab altera, coram nobis constituti confessi extiterunt in hunc modum. Quomodo causam quam partes praenotatae in facto contradictionis, reambulationis et metarum erectionis inter easdem possessiones Zenthmyhalhegye et Heltha vocatis iuxta continentiam literarum dicti capituli ecclesiae Albensis Transylvanae evocatoriarum in dictis octavis festi beati Michaelis archangeli coram dicta personali praesentia ipsius domini nostri regis movere habuissent, de partium procuratorum voluntate ad octavas festi Epiphaniarum domini tunc affuturas²⁾ duxissent prorogandam eomodo, ut quitquit sex probi viri per ipsas partes aequali numero eligendi octavo die eiusdem festi Epiphaniarum domini tunc venturo in loco per easdem utrasque partes ad id eligendo et deputando visis prius et auditis partium propositionibus, allegationibus et responsionibus, nec non literis et literalibus instrumentis factum praemissum tangentibus, per partes praedictas inibi producendis inter easdem partes facto eorum in praeallegato facerent concluderentque et arbitrarentur. Id ambae partes pro rato atque firmo acceptare et inviolabiliter observare. Ubi vero partes praenotatae die et loco in iam fatis, ex dispositione dictorum sex proborum virorum facto ipsorum in praetacto uniri et concordari nollent, non possent aut quoquomodo non curarent, extunc eaedem ambae partes simulcum universis iuribus ac literis et literalibus ipsorum instrumentis necnon aliis probabilibus documentis factum ut praemittitur praemissum tangentibus et concernentibus, in dictis octavis festi Epiphaniarum domini coram nobis comparere et in praemissis iudicium et iustitiam ac finalem deliberationem causa in eadem recipere deberent et tenerentur. Nosque partes inter easdem non obstante aliqua prorogatione aliis etiam cautelis per partes quoquomodo adinventis vel adinveniendis causa ipsorum in praemissa finem decisivum et indilatum absque ulteriori prorogatione faceremus et facere deberemus dictante iuris aequitate tali obligaminis vinculo mediante, ut si qua partium praescriptarum octavis in praetactis coram nobis comparere dictaque iura sua necnon literas et literalia eorum instrumenta sed et alia probabilia documenta producere et exhibere ac in praemissis iudicium et iustitiam finalemque deliberationem et conclusionem recipere nollet seu quoquomodo non curaret, extunc talis pars contra partem alteram in praemissis persistentem et praemissa suo modo exequentem et perficientem in amissione actionis et acquisitionis suae praenotatae convinceretur et convinci deberet ipso facto, adque praemissa iidem Petrus de Hozywazo et Lodovicus Literatus procuratores earundem partium, easdem partes virtute procuratoria praenotata obligarant coram nobis tandem ipsis octavis festi Epiphaniarum domini instantibus, Matheus de dicta Hozwazo pro annotatis universis civibus et inhabitatoribus ac iuratis senioribus dictae possessionis Zenthmihalhegye cum procuratoriis literis dicti conventus ecclesiae de Colosmonostra ab una, item Martinus Literatus de Zazsebes pro praelibatis civibus, hospitibus et inhabitatoribus dictae possessionis Heltha, similiter cum procuratoriis literis dicti capituli ecclesiae Albensis Transsylvanae ac magistri civium et comitis Cibiniensis partibus ab alia, nostram regressi in praesentiam confessi extiterunt et retulerant in hunc modum. Quomodo ipsi ex dispositione dictorum sex proborum virorum per ipsos pro perficiendo et peragendo ipso arbitrio electorum et deputatorum in praescripti octavo die dicti festi Epiphaniarum domini ratione prae-[S. 404] tactae possessionariae reambulationis et metarum erectionis, iuxta contenta dictarum literarum nostrarum fassionalium obligatoriarum uniri et concordari ac eandem causam terminare minime voluissent et nec potuissent. Dehinc volens praefatus Matheus de Hozywazo procurator dictorum actorum praescriptam possessionem Zenthmihalhegye dudum ab aliorum iuribus possessionariis legitime metaliter separatam et distinctam fuisse et extitisse et ad monasterium de Kertz semper et ab antiquo pertinuisse et pertinere debere, declarare quasdam tres literas unam olim domini Andreae regis Hungariae et cetera grosso et rotundo sigillo eiusdem in pendenti comunitam metalem, aliam vero quondam domini Lodovici similiter regis dicti regni Hungariae superinde confirmationalem et tertiam iudicum, consulum et iuratorum civium septem sedium Saxonicalium adiudicatoriarum omnes privilegialiter emanatas nostrum iudiciarum produxerunt ad examen. Quarum primae puta antefati olim domini Andreae regis metalis tenor verbalis sequitur et est talis: (Folgt die Urkunde Andreas II. von 1223 Nr. »38). Secunda vero earum puta antefati domini Lodovici regis confirmationalis anno domini millesimo trecentesimo quinquagesimo nono edita explicarat, quod idem dominus Lodovicus rex praetactum privilegium praelibati olim domini Andreae regis ratum, gratum et acceptum habendo quo ad omnes suas clausulas et articulos approbando et ratificando pro iam dicto monasterio virginis gloriosae de Kertz regia sua auctoritate confirmasse (vgl. Nr. »748). Tertia nempe et ultima earum puta antefatorum consulum et iuratorum civium septem sedium Saxonicalium adiudicatoriarum Cibinii feria sexta proxima ante festum beatae Margarethae virginis anno domini millesimo quadringentesimo undecimo emanata (vgl. Nr. <vw<1462</vw>) declararat, quod cum litis materia fuisset exorta et ventilata inter reverendum patrem abbatem ac totum conventum de Candelis ab una, ac inter populum et hospites de Heltha de et super monte sancti Michaelis cum ecclesia in ipsius montis cacumine situata et pro unius territorii spatio contiguae ipsorum Helthenensium situatis ac una silva in eorundem consulum praesentiam praetactae ambae partes venientes literas ipsorum exhibuissent, unde iidem consules et iurati cives, visis praedictarum partium literis et iurisdictionibus deum et eius iustitiam prae oculis habentes, praetactis literis ipsorum Helthenensium cassatis et in nihilum redactis, praelibatum montem et eiusdem montis ecclesiam, silvam ac territorium praetactae ecclesiae et conventui de Candelis iuxta continentias dictarum literarum regalium ipsis demonstratarum adiudicassent perpetue et irrevocabiliter possidendum ipsos autem Helthenenses in hac parte pronunciassent totaliter superatos. Quibus exhibitis praefatus Martinus Literatus procurator dictae possessionis Heltha in personis eorundem modo simili quasdam duas literas dictorum iudicum et iuratorum consulum praescriptarum septem sedium Saxonicalium unam privilegialem et aliam patentem modo simili nobis exhibere curaverat, quarum prima scilicet privilegialis in festo beati Andreae apostoli anno domini millesimo quadringentesimo vigesimo octavo conscripta (vgl. Nr. »0) declararat, quod cum litis materia fuisset exorta et ventilata inter reverendum patrem abbatem ac totum conventum de Candelis ab una, ac inter populum et hospites de Heltha de et super monte sancti Michaelis cum ecclesia in ipsius montis cacumine situata et pro unius territorii spatio contiguae ipsorum Helthenensium situatis ac una silva in eorundem consulum praesentiam praetactae ambae partes venientes literas ipsorum exhibuissent, unde iidem consules et iurati cives, visis praedictarum partium literis et iurisdictionibus deum et eius iustitiam prae oculis habentes, praetactis literis ipsorum Helthenensium cassatis et in nihilum redactis, praelibatum montem et eiusdem montis ecclesiam, silvam ac territorium praetactae ecclesiae et conventui de Candelis iuxta continentias dictarum literarum regalium ipsis demonstratarum adiudicassent perpetue et irrevocabiliter possidendum ipsos autem Helthenenses in hac parte pronunciassent totaliter superatos. Quibus exhibitis praefatus Martinus Literatus procurator dictae possessionis Heltha in personis eorundem modo simili quasdam duas literas dictorum iudicum et iuratorum consulum praescriptarum septem sedium Saxonicalium unam privilegialem et aliam patentem modo simili nobis exhibere curaverat, quarum prima scilicet privilegialis in festo beati Andreae apostoli anno domini millesimo quadringentesimo vigesimo octavo conscripta (vgl. Nr. »2055) explicarat, quod honorabilis vir frater Michael abbas dicti monasterii de Candelis cum honesto viro domino Bartholomeo plebano de villa sancti Michaelis et aliis senioribus de eadem ab una ac dominus Johannes plebanus de dicta Heltha modo simili cum senioribus villae praeenominatae parte ab altera ipsorum accendentes in praesentiam ratione cuiusdam territoriii coram ipsis causam seu litem protrahentes, iidem iudices et iurati seniores septem sedium Saxonicalium auditis ambarum partium propositionibus visisque et intellectis ipsorum iuribus et probabilibus documentis inter easdem partes inter cetera tale iudicium fecissent et celebrassent, quod iidem seniores et hospites praetacti montis sancti Michaelis ac eorundem posteri populis de dicta Heltha pro libero usu seu fruitione quarundeam particularum terrarum seu territorii inter easdem possessiones habiti in dictisque literis ipsorum plenius specificatis singu-[S. 405] lis annis ad unius floreni puri auri solutionem forent adstricti et obligati ipsique seniores et hospites de Heltha praenominatos hospites montis sancti Michaelis ad solutionem amplioris census sub poena solutionis decem marcarum puri argenti, quarum medietas parti in praemissis persistenti alia vero medietas provinciali camarae ipsorum consulum Cibiniensium esset praesentanda taxare non deberent. Altera siquidem eorundem scilicet patens similiter Cibinii in festo beati Nicolai episcopi et confessoris anno domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo (vgl. Nr. »2722) explicarat, quod quia inter praedictos hospites ac totam communitatem de Heltha ab una, ac praelibatos inhabitatores possessionis Zentmyhalhegye ratione et praetextu quarundam terrarum arabilium seu fenilium et pratorum per eosdem hospites montis sancti Michaelis in pertinentiis dictae possessionis Heltha pretio emptarum et comparatarum coram eisdem consulibus et iudicibus Cibiniensibus lis et controversionis materia fuisset sucitata. Ideo ipsi consules et iudices Cibinienses visis ambarum partium literis et probabilibus documentis ratione dictarum terrarum necnon fenilium et pratorum taliter conclussissent inter cetera, quod praetacti hospites et inhabitatores praetacti montis sancti Michaelis de omnibus terris ac pratis et fenilibus, quas et quae ipsi in territorio dictae possessionis Heltha comparassent ac emerent in futurum ad instar ceterorum annuatim censum solvere deberent et tenerentur. Quarum quidem literarum per praefatos procuratores ipsarum partium praemisso modo coram nobis exhibitionibus factis earundemque continentiis sane intellectis praefato etiam Martino Literato procuratore dictarum in causam attractorum in contrarium dicti privilegii antefati olim domini Andreae regis nil obiciente et nec aliquas literas metales ac alias originales in contrarium praemissorum ad nostram iudiciarum requisitionem nunc et in futurum exhibere posse referente, tam annotatus Matheus procurator dictorum actorum eisdem, quam etiam praelibatus Martinus literatus procurator dictorum in causam attractorum eisdem in causam attractis per nos in praemissis iuxta praeexhibitarum literarum antefati olim domini Andreae regis privilegialium et metalium vigores per nos in praemissis iuris aequitatem iustitiaeque complementum elargiri postularunt. Verum licet tempore praectatae possessionariae reambulationis et metarum erectionis pro parte ipsorum actorum fienda in personis praefatorum universorum hospitum et iuratorum seniorum ac inhabitatorum praetactae possessionis Heltha in causam attractorum modo quo supra contradictorio facta fuerit praenotata. Ipsi etiam partes ex dispositiones praefatorum sex proborum et nobilium virorum iuxta contenta dictarum literarum nostrarum fassionalium obligatoriarum die et loco in eisdem literis declaratis in facto dictae possessionariae reambulationis ac metarum erectionis et consignationis concordari et uniri minime valuerint. Tamenque praefatus Matheus procurator dictorum actorum praetactum privilegium antefati olim domini Andreae regis coram nobis modo quo supra exhibuisse, praefatusque Martinus Literatus procurator dictorum in causam attractorum nullas literas metales exhibere valuisse, eidemque privilegio per ipsum Matheum exhibito et producto in nullo contradixisse et obicere valuisse, sed solum iuxta eiusdem privilegii tenorem et continentiam in praemissis iudicium et finalem deliberationem per nos exhiberi postulasse ex praemissis manifeste repertum fuerat. Obhoc nos praelatorum, baronum et regni nobilium nobiscum in iudicio et examine causae praemissae existentium quaesito et assumto consilio prematuro praetactam possessionem Zenthmyhalhegye iuxta contenta et vigores antefati privilegii ipsius olim domini Andreae regis, non obstante praemissa primaria reambulatione et metarum consignatione per ipsos actores modo praemisso in antea fieri procurata et praefata possessione Heltha ipsorum in causam attractorum reambulari et separari signisque metalibus consignari ac eisdem actoribus et per consequens dicto monasterio de Kercz in perpetuum relinqui et committi [S. 406] debere decernentes et committentes amicitiam dicti capituli ecclesiae Albensis Transsylvanae literatorie petieramus diligenter, quatenus ipsorum mitterent hominem pro testimonio fidedignum. Quo praesente homo regius infra declarandus de curia regia per nos ad id specialiter transmissus octavo die ante festum beati Georgii martiris tunc venturum videlicet feria secunda proxima post festum beatorum Thyburcii et Valeriani martirum³⁾et aliis diebus ad id aptis et sufficientibus ad faciem dictae possessionis Zenthmyhalhegye vicinis et commetaneis eiusdem universis inibi legitime convocatis partibus etiam praedictis vel earum legitimis procuratoribus praesentibus accedendo reambularet eandem per suas veras metas et antiquas in dictoque privilegio praetacti olim domini Andreae regis conscriptas novas iuxta veteres in locis necessariis in bene apparentibus metas erigendo reambulatamque et a praefata possessione Heltha metaliter separatam et distinctam si eaedem partes in huiusmodi metarum reambulatione et metarum erectione concordes fierint. Si vero ipsae partes super huiusmodi reambulatione et metarum erectione discordes fierint, extunc in una earundemque metarum erigendarum ubi scilicet antefati in causam attracti contradictionem facerent, iudex aut villicus vel unus ex iuratis civibus dictae possessionis Zenthmyhalhegye sola sua in persona se in terram fodendo, discoperto capite, discalcatis pedibus, resoluto cingulo et terram super caput suum ponendo, et generaliter dicendo prout moris est iurare super terram quod praedictae metae et signa metalia per ipsos actores in ipsa reambulatione ostensae et demonstrata verae metae et signa metalia praefatae possessionis Zenthmyhalhegye et per consequens abbatis et monasterii de Candelis in dicto privilegio antefati olim domini Andreae regis conscriptae et specificata⁴⁾ forent et existerent. Et si idem iudex aut villicus vel iuratus civius de dicta Zenthmyhalhegye praetactum suum iuramentum super ipsis metarum consignationibus et erectionibus modo praevio coram dictis regio et dicti capituli hominibus deponere et parare posset, extunc eandem possesionem sub earundem metarum et signorum metalium cursibus relinqueret et committeret praefatis hospitibus et inhabitatoribus dictae possessionis Zenthmyhalhegye et per consequens praefato monasterio de Kercz actoribus iure ipsis ex praemissis incumbente perpetue possidendam contradictione praefatarum partium et aliorum quorumlibet non obstante. Et propter haec huiusmodi possessionariae reambulationis et metarum erectionis et consignationis seriem, ut fieret expediens, simulcum cursibus metarum inibi erigendarum ad octavas dicti festi beati Georgii martiris venturi⁵⁾ legitime perdurandas, dicto domino nostro regi fideliter rescriberet capitulum ecclesiae Albensis Transylvanae praenotatum eandem ipsis octavis festi beati Georgii martiris occurentibus Nicolaus Zekel de Zarkaad pro antefatis universis civibus, hospitibus dictae possessionis Zenthmyhalhegye cum procuratoriis literis dicti conventus ecclesiae de Kolosmonostra nostram regressus in praesentiam literas annotati capituli ecclesiae Albensis Transsylvanae super praemissa metarum reambulatione erectioneque et consignatione domino regi relatorias clausae emanatas nobis praesentavit habentes hunc tenorem:(Folgt die Urkunde des Weissenburger Kapitels von 1469 Nr. »3709). Quibus exhibitis quia praetacti regius et annotati capituli ecclesiae. Albensis Transylvanae homines die et termino in praescriptis ad faciem dictae possessionis Zenthmyhalhegye praesentibus vicinis et commetaneis eiusdem accessisse eandemque per praescriptas suas antiquas metas et cursus metales, iuxta contenta dicti privilegii antefati olim domini Andreae regis modo et ordine in eisdem literis dicti capituli relatoriis expressos et specificatos reambulando et renovando cum cunctis suis utilitatibus et pertinentiis universis sub earundem metarum et signorum metalium inclusionibus antefatis civibus et hospitibus ac inhabitatoribus dictae possessionis Zenthmyhalhegye, iuxta praescriptam nostram iudiciariam commissionem literarumque [S. 407] nostrarum adiudicatoriarum praedictarum continentiam contradictione praefatorum incolarum et inhabitatorum dictae possessionis Heltha et aliorum quorumlibet non obstante iure ipsis incumbente in perpetuum relinquisse et commisisse ex serie earundem literarum antefati capituli ecclesiae Albensis Transylvanae relatoriarum clare reperiebatur. Pro nos rationibus et causis expressis praetactam possessionem Zenthmyhalhegye simul cum cunctis suis utilitatibus et pertinentiis quibuslibet sub earundem metarum et signorum metalium inclusionibus et limitibus antefatis civibus, hospitibus et inhabitatoribus dictae possessionis Zentmyhalhegye et per consequens praefato monasterio de Kercz vigore dicti privilegii antefati alim domini Andreae regis in superioribus verbotenus conscripti literarumque dicti capituli Albensis Transylvanae relatoriarum praedictarum ac omni eo iure quo ipsis ex praemissis dinoscitur pertinere, roborando et ratificando relinquimus et committimus tenere, possidere et habere auctoritate nostra iudiciaria mediante, salvo iure alieno. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes literas nostras privilegiales pendentis autentici sigilii nostri munimine roboratas eisdem duximus concedendas. Datum Budae tricesimo tertio die octavarum festi beati Georgii martiris praedictarum, anno domini millesimo quadringentesimo sexagesimo nono supradicto.


1) Oktober 6.^{^}
2) Januar 13.^{^}
3) April 17.^{^}
4) So Vorlage.^{^}
5) Mai 1.^{^}