Urkunde Nr. 4576 aus Band VII
- Seite im UB:
- 371-373
- Heute in:
- Kronstadt, Staatsarchiv [Direcţia Judeţeană Braşov a Arhivele Naţionale ale Romȃniei]
- Heutige Signatur:
- Fond 1: Stadt Kronstadt [Primaria Municipiului Braşov], Privilegiensammlung (Colecţia privilegii) Nr. 226.
- Druckvorlage:
- nach Original
- Abdruck als:
- Volltext
- Sprache:
- Latein
4576
Kronstadt 1484 November 5 Der siebenbürgische Woiwode Stephan Báthori entscheidet den Streit zwischen dem Markt Tartlau und der Besitzung Tărlungeni wegen einem Mühlenbau und der Ableitung des Tatrang. Orig. Perg. Arh. St. Braşov, Priv. 226. Siegel, rund, Dm. 41 mm, war in weisses Wachs auf der Rückseite aufgedrükt. [-- Auch] eingeschaltet von König Wladislaus II. 1490 und damit von Johan I. Sigismund 1568. Origg. Arh. St. Braşov, KA Tartlau Nr. 5 und 16.
Druck: Szabó, Szék. oklevéltár (
») 1, 244 Nr. 192.
Nos comes Stephanus de Bathor vaivoda Transsiluanus
1) Siculorumque comes necnon iudex curiae serenissimi principis domini Mathiae dei gratia regis Hungariae, Bohemiae, Dalmatiae, Croatiae et cetera memoriae commendamus per praesentes, quod nobis feria sexta proxima ante festum omnium sanctorum unacum certis nobilibus et potioribus Siculorum harum partium Transsiluanarum, certis et rationabilibus ex causis penes nos existentibus, in civitate Brassouiensi constitutis, circumspecti viri Johannes Gewbel iudex ac Nicolaus similiter Gewbel et alter Nicolaus Hozyw, iurati cives oppidi regalis Prasmar in ipsorum et universorum populorum et inhabitatorum eiusdem oppidi personis, nostram venientes in praesentiam, gravi cum querela nobis exponere curarunt
2) in hunc modum. Quomodo populi et iobagiones praefati domini nostri regis, in possessione Thathrang, in pertinentiis castri Therch habitae commorantes, quendam fluvium Thathrang nuncupatum, qui alias versus idem oppidum regale Prasmar, et per medium eiusdem fluxisset, de proprio suo alveo et meatu aggeribus constringentem in alium meatum versus dictam possessionem Thathrang, ad quoddam videlicet molendinum eorum, in facie eiusdem possessionis constructum fluere fecissent et parassent
2), in quibus inhabitatores dicti oppidi Prasmar in molendinis eorum super eodem fluvio constructis et oppido ipsorum propter defectum aquae a plerisque temporibus multa dampna et incommoda perpessi fuissent, paterentur etiam de pracsenti, in praeiudicium eorum et dampnum valde ingens. Cumque nos praedictos populos et inhabitatores dictae possessionis Thathrang, praevia ratione nostri in praesentiam accersiri convocarique fecissemus, iidem populi et iobagiones regii contra praefatos inhabitatores oppidi Prasmar respondissent, quod hoc bene verum foret, quod dictus fluvius ad praescriptum. eorum molendinum, in facie praenotatae possessionis Thathrang constructum flueret, non tamen ipsi dictum fluvium de antiquo suo meatu, ad alium fecissent neque procurassent fluere meatum, sed semper et ab antiquo per illum eundemque meatum et alveum ad molendinum ipsorum fluxisset, flueretque etiam de praesenti. Et sic ipsi praefatis Saxonibus et inhabitatoribus oppidi praenarrati nulla dampna intulisset. Nobis itaque continuis querimoniis dictorum oppidanensium et Saxonum admodum lassatis, viam ampliorem huiusmodi differentiarum et querimoniarum praecludere cupientibus, ad preces eorundem civium de Prasmar, scilicet prudentum et circumspectorum virorum Petri Rewel iudicis et Johannis Feltherek iurati civis civitatis Brassouiensis praedictae, nos propria nostra in peersona simulcum certis nobilibus, scilicet praefato Petro Rewel et Johanne Feltherek, ad conspiciendum et intuendum dictum fluvium Thathrang, exitumque et fluxum eiusdem accessimus. Cum itaque ad faciem dictae possessionis Thathrang, consequenterque ad praenarratum fluvium similiter Thathrang dictum, pervenissemus, universis populis et iobagionibus in eadem possessione Thathrang commorantibus inibi legittime convocatis, praefatis etiam Johanne Gewbel iudice ac Nicolao similiter Gewbel et altero Nicolao Hozyw iuratis civibus dicti oppidi Prasmar quampluribusque aliis inhabitatoribus oppidi [S. 372] eiusdem in ipsorum ac totius communitatis oppidi eiusdem personis, ibidem adhaerentibus et praesentibus, iuxta eundem fluvium in transitu suo versus alpes, unde scilicet fluebat, per magnum spatium procedendo, et dum ad quendam locum, ubi videlicet certa pars ipsius fluvii versus villam regalem Herman appelatam declinat et convertitus, pervenissemus, tunc ibi tam dictos iudicem et iuratos cives de Prasmar, quam inhabitatores ipsius possessionis Thathrang requisitos habuimus, si videlicet ipse fluvius in recto et vero ac antiquo suo meatu existat an ne, et utrum aliqua discrepantia ibi inter eos sit. Ubi ipsae partes unanimi voto responderunt, ipsum fluvium in recto et vero meatu esse, nec ibi aliqua discrepantia inter eos esset. Quibus auditis terga versi sumus versus dictam possessionem Thathrang in transitu eiusdem fluvii in plerisque locis ipsas partes requisitas habuimus, si ipse fluvius in vero et recto meatu esset, ipsae autem partes nullibi sibi ipsis contradicebant. Tamen vero dum pervenissemus ad quendam locum, ubi videlicet ipse fluvius versus dictam possessionem Thathrang declinare conspeximus, tunc ibi praefati iudex et iurati ceterique cives de Prasmar ipsum fluvium de recto et antiquo meatu defluere et per inhabitatores eiusdem villae Thathrang de vero meatu effossum fore allegabant. Verum prout oculis intueri potuimus nobis et aliis probis et nobilibus viris nobiscum existentibus videbatur, quod licet ipse fluvius tempore inundationis et exerescentiae aquarum et versus dictam possessionem Thathrang fluxum habuerit, verum tamen verus et antiquus meatus ipsius fluvii versus dictum oppidum Prasmar et ad molendinum eorum praescriptum super ipsum fluvium constructum esse apparebat manifeste. Et cum super hoc verius experiri voluissemus, versus dictam possessionem Thathrang processimus, ubi ipse fluvius per quoddam pratum inter rubeta quaedam fluens, non tam evidentem meatum sicut versus dictum oppidum Prasmar habere dinoscebatur. Exinde vero divertimus nos ad molendinum eorundem civium et inhabitatorum de Prasmar fluvio in eodem aedificatum, ubi ipsi cives et oppidanenses exhibuerunt nobis quasdam literas magnificorum quondam Johannis et Michaelis Jakch de Kwsal, comitum Siculorum
3) in oppido Rosno secundo die festi divisionis apostolorum, anno domini millesimo quadringentesimo vigesimo septimo
4), in pergameno patenter confectas, experimentes qualiter ipsi Johannes et Michael Jakch, Siculorum
3) comites, ex annuentia et propria commissione serenissimi principis et domini, domini Sigismundi dei gratia Romanorum regis semper augusti, ac Hungariae, Bohemiae, Dalmatiae, Croatiae et cetera regis, domini ipsorum gratiosissimi, pro utilitate et commodo providi viri quondam Philippi Lapicidae, hospitis praetitulati oppidi Prasmar de mera suae regiae liberalitatis potestate et gratia speciali id duxissent annuendum et concedendum, ut ipse Philippus in fluvio seu aquis tenutis pertinentiarum atque territoriorum dicti oppidi Prasmar, intra veras metas et cursus metales eiusdem existentibus ubisque locorum ubi sibi conveniens visum fuisset, molendinum quale voluisset sibi ipsi facere, ordinare et aedificare, factumque et ordinatum in perpetuum et haeredum haeredes tenere, possidere ,et habere valeret et posset de regie et ipsorum Johannis ac Michaelis Jakch annuentia et concessione speciali, ita tamen ,quod ipse Philippus ac sui haeredes iura regalia atque census regales ad instar universorum hominum in terra et districtu Barcza molendina possidentium, dictae regiae maiestati nomineque eius comitibus dictorum Siculorum
3) pro tempore existentibus dare et administrare teneantur. Quasquidem literas coram cunctis ibi adhaerentibus perlegere et exponere fecimus, ex quibus clare innotescebat, quod molendinum praefatorum civium et inhabitatorum de Prasmar ab antiquo in vero et antiquo meatu ipsius fluvii rite et legittime esset constructum et aedificatum. Exinde igitur conversi versus molendinum dictorum populorum possessionis Thathrang [S. 373] in facie eiusdem possessionis super eodem fluvio constructum, ubi iidem populi et iobagiones possessionis eiusdem praesentarunt nobis duas literas, unam egregiorum Johannes de Fahyd et Demetrii Loz, alias castellanorum dicti eastri Therch, qua mediante iidem castellani ad preces providi quondam Blasii Nagh in eadem Thathrang residentis eidem super eundem fluvium unum molendinum aedificare concessisset, et aliam nostram in Brassouia, feria tertia proxima post dominicam Reminiscere anno domini millesimo quadringentesimo octoagesimo
5), in papiro patenter confectam, qua mediante nos huiusmodi annuentia dictorum Johannis Fahydy et Demetrii Loz per eosdem factam gratam et acceptam habuissemus et ipsum molendinum honestae dominae Elyzabeth relictae ac Stephano et Simoni filiis et Agathae filiae eiusdem quondam Blasii Nagy contulissemus perpetue possedendum. Habita itaque huiusmodi reambulatione, visoque et considerato meatu ipsius fluvii ac situ dictorum molendinorum, quia molendinum dictorum civium et hospitum de Prasmar in vero ac recto et antiquo meatu dicti fluvii ex annuentia dictorum Johannis et Michaelis Jakch comitum Siculorum
3) rite et legittime constructum fore, molendinum vero praefatorum populorum in dicta possessione Thathrang residentium non alias nisi tempore inundationis et excrescentiae aquae ac fluvii decurrere et moliri posse agnovimus et conspeximus, ideo nos tum ex causis praemissis, tumque pro commodo et utilitate praefati domini nostri regis et pro augmento dicti sui oppidi, nomine et auctoritate eiusdem domini nostri regis taliter commisimus, quod praefati populi et inhabitatores dictae possessionis Thathrang dictum fluvium Thathrang appellatum in vero et antiquo suo meatu versus dictum oppidum Prasmar et ad dictum molendinum ipsorum oppidanensium fluere permittant et permittere debeant, nec illum de vero et antiquo suo fluxu excipere audeant. Annuimus insuper eisdem populis et inhabitatoribus dictae possessionis Thathrang, ut ipsi dictum eorum molendinum de loco priori, ubi videlicet nunc est, removere, et ad alium locum ad rectum videlicet et verum meatum ipsius fluvii supra molendinum dictorum civium et hospitum de Prasmar in tanta distantia, quod molendino ipsorum hospitum de Prasmar nocere et praeiudicare non possit, transferre et aedificare valeant, ita tamen quod ipsa aqua molendinum eorum volvens, semper in recto et vero ac antiquo meatu et ad molendinum ipsorum oppidanensium de Prasmar con sequenterque ad dictum eorum oppidum fluere et meare debeat et possit. Annuimus etiam ipsis populis et iobagionibus in dicta possessione Thathrang residentibus ut ipsi pro usu eorum et pro adaquatione pecorum
6) et pecudum
7) ipsorum per ipsum meatum versus dictam possessionem Thathrang aquam necessariam semper recipere et habere valeant, ita videlicet, ut per hoc moendinum dictorum hospitum de Prasmar in aqua defectum non pateat. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam, has literas nostras sigilli nostri munimine roboratas eisdem civibus et hospitibus de Prasmar duximus concedendas, iuris eorum ad cautelam. Datum in dicta civitate Brassouiensi octavo die termini praenotati, anno eiusdem domini millesimo quadringentesimo octoagesimo quarto.
Auf der Rückseite Schrift des gleichzeitigen Kronstädter Stadtnotars: Littera domini Stephani de Bathor et cetera ad Prasmar super fluvio Thathrang et molendinum.
1) Bis her vergrösserte Schrift.
^ 2) So Vorlage. [2x]
^ 3) Vorlage
Sicculorum. [4x]
^ 4) 1427 Juli 16.
^ 5) 1480 Februar 29.
^ 6) Vorlage
peccorum.
^ 7) Vorlage
peccudum.^