Urkunde Nr. 4078 aus Band VII
- Seite im UB:
- 65-68
- Heute in:
- Klausenburg, Staatsarchiv [Direcţia Judeţeană Cluj a Arhivele Naţionale ale Romȃniei]
- Heutige Signatur:
- Zünfte [Colecţia Bresle] (Inventar 784-786), mittelalterliche Sammlung Nr. 8.
- Druckvorlage:
- nach Original
- Abdruck als:
- Volltext
- Sprache:
- Latein
4078
1475 November 11 Der Rat von Klausenburg bestätigt die Satzungen der dortigen Schneiderzunft. Orig. Perg. Arh. St. Cluj-Napoca, Zunfturkunden, mittelalterliche Sammlung Nr. 8. Siegel war an grün-rosa Seidenschnur angehängt. -- Gleichzeitiges Konzept, Pap. Ebenda.
Druck: Jakab, Oklevéltár (
») 1, 250 Nr. 155.
Cum infinita sit mentium labilitas humanarum
1) letargi frequentius voragine mersa, adeo ut quaeque pro incolumitate ac reformatione rei publicae tractantur in tempore succedentium more fluctuatur a memoria et ne [S. 66] oblivio suis exorbitationibus vim dinoscat praebere praeclara hominum sagacitas gestarum sic seriem rerum scripti patrocionio adinvenit rato moderamine communiri sempiterna pro memoria. Quamobrem nos Nicolaus Petri Mathiae iudex et iurati consules civitatis Coluswariensis ad universorum notitiam tam praesentium quam futurorum harum serie
2) cupimus pervenire quod cum nobis in nostri senatus consistorio invicem existentibus circumspecti Jacobus Seechz, Johannes Lamprichit, Thomas Colb et Johannes Smithin, artis laudabilis sartoriae magistri, Siimon et Georgius, pannirasores, nostri scilicet concives, in eorum ac ceterorum magistrorum praenarratarum artium praesentium et futurorum personis ad nostras videbantur aspirare praesentias sedulis ac trabeatis supplicarunt vocibus uli ob reverentiam omnium sanctorum quorum altare in nostra ecclesia parochiali fundatum per eos invicem confraterne excellenti cum devotione et reverentia debita conservatur tum etiam quia turris quaedam atialis a parte meridionali versus plagam orientalem in glutino castri civitatis nostrae acialiter erecta atque constructa et matura deputatione praecessorum nostrorum omnibus cum armis et pixidibus pulveribusque ac allis clenodiis atque instrumentis protectionalibus segitiae et difficultate remota fungitur ab eisdem specificati altaris confraternitatem ac laudabilis artis sartoriae cecham roborare ac secundum eructationem priorum literarum nostrarum temporibus praedecessorum nostrorum olim emanatarum putredine iam corrosarum animo advertenti trabeare atque confirmare deberemus. Et quiacum eorum statuta praedecessoribus nostris (velut in eorum antiquis prius specificatis privilegiis comperimus)
3) fuerunt utilia et honesta, consequenter autem et nos easdem stabilire ac restaurare
4) perfecto propositu annuimus seriemque huiosmodi statutorum suorum in nostri privilegii formam recepimus eo modo: Primo si quispiam hominum hac arte sartoria eruditus ipsam confraternitatem seu cecham se commendare proposuerit, hic per procurationes honestorum virorum non in confraternitate seu checham ipsorum magistrorum existentium introducatur sed alienorum praesentetur commendatione ipse namque sic commendatus inter cetera tribus sit trabeatus virtutibus. Prima ut de vero et legittimo habeatur matrimonii thoro ex utrisque parentibus laudabiliter propagatus et de genologia
5) suae
6) propagationis litteralibus instrumentis ceteros ipsius artis magistros reddere debeat indubios. Item honestate fungatur morum in nullo excessu repertus sit criminali, demum arti habeatur sufficiens remota exorbitatione eam enim propria scire artem manu coram quatuor magistris cecharum ad minus ostendat. Cumque enim talis iuxta maturam discretionem ipsorum magistrorum arti sufficiens habebitur, ipsos quatuor magistros cecharum tenetur honorare cum una urna vini illo solenniter declarato ut vinculo sit matrimonii subiectus quia alias eicietur; cum vero ipsi quatuor magistri cecharum talem novelum iuxta eorum discretiones commendaverint arti sufficientem et inter alios collocabitur magistros, talis novus magister quatuor florenos auri et decem libras cerae dare teneatur
6), ita videlicet ut in primordio
7) suae introductionis deponat illico florenos auri duos et libras cerae quinque; alios vero duos florenos et residuas libras cerae quinque proxima die quo ipsi magistri iterum iuxta eorum consuetudines convocabuntur teneatur exolvere et magistros honoretur cum uno prandio ita ut ad unamquamque mensam ubi ipsi magistri consedebunt tria offerat fercula iuxta suam possibilitatem cum duabus urnis vini. Item die ipsa convocationis candela actendatur
5) parva et unusquisque fratrum illius confraternitatis hora adventus debita tenibitur solvere denarium unum, qui vero post extinxionem venerint candelae duos solvere tenebuntur denarios aut si aliqua alia inadvertentia venire quis neglexerit unam compellitur solvere libram cerae. Item magistrorum [S. 67] aliquis si vestimenta aliquala
5) ad vendendum de pannis sarserit non sufficienter madidatis et ad notitiam venerit magistrorum, hic tenebitur dare quatuor libras cerae ad usum altaris specificati. Item si magistrorum aliquis suae salutis et honoris inmemor de pannis sibi ad sarciendum oblatis furabitur ac evidenti experientia documentoque sufficienti fecisse noscebitur, hic magisterii privatione augeatur nec de cetero unquam inter honestos resummatur magistros. De excessu autem criminali is emendetur per dominos iudicem et consules civitatis; addito etiam isto ut si magistrorum quis ex diversorum pannis colorum aut frustris neve particulis vestes sibi sarcire ausus fuerit et aliquo alio colore concoloraverit prestantissime si nigro et talis vestis per magistrum reperta fuerit eadem confundatur consfuione eo quod furtus praesummitur. Item nullus omnino magistrorum ab aliquo ignoto signanter oculte
5) pannum emere audeat novum, quae si attemptaverit huiusmodi privabitur panno et talis pannus in manibus praesentetur iudicis pro tempore constituti; denique ad cecham solvere cogatur florenum unum, quia res praesummitur similiter furta. Item nullus sartorum cum rasore in una domo invicem commorare audeat, qui si praesumpserit tam sartor quam rasor uno floreno privabitur. Item in quacumque domo magistrorum aliquis instar comorabitur inquilini et altero superveniente magistro eandem domum ad tempora futura gratia commorandi contra voluntatem et praeiudicium magistri illius qui pro tunc
8) eam inhabitabat domum ab hospite domus sibi appretiaverit, hic tenebitur dare ad cecham florenum unum. Item si magistrorum aliquis inquieto ductos spiritu alium magistrum inutilibus perturbaverit
9) verbis aut contra alterum excesserit, is ad turris praedictae restaurationem tenebitur dare medium florenum. Item magistrorum aliquis qualicunque intentu gratia commorandi si de civitate exierit et talis in spatio unius anni extra civitatem morabitur, post annum eo rursus volente intrare et commorari, talis universis iuribus quibus magister novus acceptabitur exolutis honorem valeat adipisci
10) magisterii. Item magistrorum si quis vestes antiquas venderit instar novarum talis privetur
11) ea vestae et ad turris exponatur necessaria. Item si magistrorum aliquis verbo diffamatorio labores diffamare aut confundere alterius magistri attemptaverit, hic ad instantiam magistri confusi communitati
12) tenebitur praebere unam urnam vini. Item si hominum aliquis pannum ad sarciendum alicui sartori obtulerit et pannus ille per magistrum eundem aptabitur, imo recepta mensura creta praesignaverit et is qui obtulerat imperfecto ductus animo alteri porataverit magistro ille si sarcire magister praesumpserit, talis privabitur pecuniis tantis quantis vestis illa redempta est et tales pecuniae ad usum exponatur turris narratae. Item magistrorum quicunque adolescentem
13) causa eruditionis ipsius artis sartoriae aut pannirasoriae tenuerit, hic tenebitur dare ad cecham ratione talis parvuli florenum unum; nec ipse magister talem parvulum sine conventione ultra quindecim dies apud se tenere audeat, qui si secus fecisse reperietur uno privabitur floreno. Item debitores altaris si in singulis quatuor temporibus debita exolvere subaudierint horum debita singulis quatuor temporibus augmentabuntur cum una libra cerae. Item nullus omnino magistrorum talem famulum qui alibi aut alioquin
14) temere contra magistros exercuit labores artis sutoriae recipiet sibi in famulum imo nec aliquo alio oculto colore in suo laboratorio tenere praesummat donec talis humili reconciliatione conplacaverit magistros; si autem magistrorum aliquis praesumptuose talem conservaverit famulum hic condempnabitur in cera florenum valentem similiter si qui famulorum advenerit foris et annuos
5) eruditionales apud aliquos simplices magistero
5) videlicet insufficientes et praestantissime si a sartoribus in curiis aliquorum procerum laborantium complevisse et [S. 68] artem studuisse dinoscebitur, talem neuter tenere magistrorum praesummat nisi instar parvuli annos resummendo eruditionales. Item si magistrorum aliqui famulum alterius semonibus magistri blandis seduxerint quotquot eundem tenebit diebus famulum tot libras tenebitur ad usum dicti altaris dare tenebitur; similiter cum famulorum aliquis ab uno magistro ad alium ratione famulationis sine voluntate sui magistri transierit et si magister ille cui famulus adest
15) a magistro confusam recessionem a quo recessit non praestolabitur famuli sed contra magistrum illum in suo tenuerit laboratorio quoque tenebit diebus tot libris privabitur cerae. Item si aliquis famulorum ante tres ebdomadas festivitates nativitatis et resurrectionis Christi atque penthecosthen proxime praecedentes suum relinquerit dominum seu magistrum, magistrorum neuter eundem tenere audeat famulum sub poena decem librarum cerae. Item absentes in processione in festo sanctissimi corporis Christi puniuntur in solutione unius librae cerae; qui vero ante processionem salubrem illam vestimenta ad forum gratia vendendi portaverit duas exolvat libras cerae. Item si magistrorum aliqui circa funus magnum nullis exequiis interfuerint, hic libram cerae unam dare tenebitur; qui vero circa funera minora similiter nullis intererunt exequiis, mediam libram cerae tenebitur dare. Item si ipsius altaris omnium sanctorum procuratores diebus festivis infra matutinarum missarum et vesperarum solennia
5) accensiones
5) candelarum neglexerint quotiens totiens unam libram cerae dare renebuntur. Item quidquid ipsi quatuor magistri cecharum pro utilitate altaris fieri fecerint universi magistri grati habeantur; qui si contemserint verbo aut factu vel reluctaverint quatuor exolvant libras cerae
16). Justis igitur et debitis petitionibus dictorum magistrorum benigniter inclinati, praescriptas ordinationes cum articulis modo praemisso expressas
17) et insertas quo ad omnes earum continentias, clausulas articulosque veritate suffragante, animo deliberato ac communi voluntate acceptamus, approbamus et ratioficamus ac insuper easdem et in eis contenta dictis fratribus omnium sanctorum quorum piis adiuti suffragiis aeterna retributionis praemia consequi mereamur ac magistris supranotatis perpetuae valituras confirmamus. In cuius rei memoriam lirmitatemque perpetuam praesentes literas privilegiales sigilli maioris nostri civilis atque autentici sub appensione consignatas duximus concedandas. Datum in festo beati Martini confessoris
18) , anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo quinto.
Unten rechts: Johannes Dodo notarius in praemissis.
(1) Bis hierher verlängerte Zierschrift.
^ 2) Vorlage
seriem.
^ 3) Klammern in der Vorlage; in der Vorlage
conperimus.
^ 4) Vorlage
restaure.
^ 5) So Vorlage. [8x]
^ 6) Hierauf drei Punkte! ... [2x]
^ 7) Vorlage
praemordio.
^ 8) Über der Zeile.
^ 9) Gebessert aus
perturbavelt.
^ 10) Vorlage
aipiisci.
^ 11) Vorlage
pruetur.
^ 12) Vorlage
communitati.
^ 13) Vorlage
adolescentem.
^ 14) Vorlage
aliquin.
^ 15) Auf Rasur.
^ 16) Hierauf vier Punkte!
^ 17) Gebessert aus
expressis.
^ 18) Vorlage
conffessoris.
^