Urkunde Nr. 1531 A aus Band III

Seite im UB:

346-350 ^a)

Heute in:

Klausenburg, Staatsarchiv [Direcţia Judeţeană Cluj a Arhivele Naţionale ale Romȃniei]

Heutige Signatur:

Stadt Klausenburg [Primăria Oraşului Cluj] (Inventar 1ff.).

Druckvorlage:

nach Original

Abdruck als:

Volltext

Sprache:

Latein

---

1531 A

1405 Juli 2 König Sigmund verleiht der Stadt Klausenburg gleichen Rang mit den andern freien Städten des Reichs und setzt Bestimmungen fest, betreffend die Unabhängigkeit der genannten Stadt gegenüber dem Woiwoden und Genossen, betreffend ferner die Wahl der Ratsgeschwornen und des Richters, die Gerichtsbarkeit, die Weiterklage nach Bistritz beziehungsweise nach Hermannstadt, das Zeugnis über Vergehungen auf Stadtgebiet, sowie betreffend die Wahl und Besoldung des Pfarrers.

[S]igismundus⁴⁾ dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae, Seruiae, Galliciae, Lodomeriae, Comaniae Bulgariaeque rex, marchio Brandemburgensis, sacri Romani imperii archicamerarius necnon Bohemiae et Lucemburgensis heres omnibus Christi fidelibus praesentibus pariter et futuris salutem in eo, qui dat legibus feliciter regnare et virtuose triumphare. Regiae benignitatis generosa sublimitas quamquam diversis suis fidelibus, quos sui dominii latitudo complectitur, grata dignetur beneficia impendere et tanto copiosius sibi subiectis suae munificentiae donaria in libertatum largitione propagare, quanto ex huiusmodi libertatione magnifica suis frequenter ae- [S. 347] rariis experitur accrescere atque fideles sicut numero sic non minus devotione augere, tamen ad illos, qui per inconcussae fidelitatis etiam temporibus persecutionum observantiam a iustitiae semitis minime videntur deviare, specialis praerogativa favoris diligenter se inclinat. Proinde ad universorum praesentium et futurorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod fideles nostri dilecti Jacobus dictus Polkyscher artium liberalium magister iuratus et Nicolaus dictus Mwn cives de Koloswar partium nostrarum Transiluanarum suis necnon universorum civium et hospitum ac totius universitatis civitatis eiusdem nominibus et in personis nostrae claritatis adeuntes conspectum proposita eorum fidelitatis constantia, quam ipsi semper et praecipue in proximo praeteritis disturbiorum temporibus et regni nostri motionum erga nostram continue gesserunt maiestatem, varias afflictiones, oppressiones, personarum detentiones. rerum et bonorum ablationes, fororum violationes, molendinorum negligentem immo ruinosam conservationem, sententiarum per iudicem et iuratos latarum non observationem ac iudiciorum eorundem non advertentiam, appellationum ad sedes Bistriciensem vol Cibiniensem non admissionem, furum et latronum et malefactorum iam detentorum et puniri debendorum propter munera liberationem¹⁾ et aliarum ipsorum libertatum et laudabilium consuetudinum violationem per nonnullos iustitiae immo propriae conscientiae et salutis oblitos eisdem civibus hospitibus et incolis memoratae nostrae civitatis Kolosuar vocatae contra ipsorum privilegiatas libertates hactenus illatas et irrogata nostrae detegere querulose curarunt maiestati, humiliter et devote humotenus provoluti supplicantes, ut ipsis et eorum statui dictaeque civitatis fortificationi, tuitioni et conservationi regium remedium adhibere dignaremur circa praemissa opportunum. Nos igitur qui ex innata cordi nostro liberalitate oppressiones et merita subditorum iusto pietatis examine ac pia iustitiae moderatione consuevimus pensare sicque et tanto ad eos munificentiae nostrae gratiam libentius effundere, quanto ardentius hoc nobis ius suggerit et natura, quoniam providentia principis tunc in se munera habet gratiosa et aliis largitur perpetua, cum suis subditis condescendit ad gratiam et devotum ipsorum zelum liberaliter prosequitur et clementer, attentis etiam, consideratis et in mentis nostrae arcano diutius omnibus supra dictis tam oppressionibus quam fidelibus obsequiis dictorum civium nostrorum de Koloswar praedicta revolutis ac diligenti meditatione pensatis cupientes et ex deliberatione volentes ipsos eorumque posteros pro praemissis grata praemia reportare, ut qui fideles sunt et semper sacrae coronae regiae ac nobis astiterunt, per retributionis munera libertatumque et immunitatum largitiones ad exercenda iuxta²⁾ ipsorum posse maioris constantiae et fidelitatis opera ferventius et devotius incitentur, eandem civitatem nostram Koloswar vocatam in partibus nostris Transiluanis habitam per nos iam murari murisque, turribus, moeniis, fossatis ac aliis fortalitiis et propugnaculis fortificari et circumdari dispositam et cives incolas populos et habitatores eiusdem aliis civitatibus regni nostri [S. 348] omnino et totaliter liberis ipsarumque civibus hospitibus incolis populis et habitatoribus adaequando, annectendo, annumerando et aggregando eandem insuper ac eos specialiter et per expressum ab omni iurisdictione, iudicio, iudicatu, regimine et gubernatione vaivodaram, vicevaivodarum, comitum, indicum, officialium et quorumvis ad eos¹⁾ pertinentiam et generaliter omnium regni nostri iudicum et iustitiariorum saecularium perpetuo exemimus, excipimus et per omnia segregamus. Denique communitas et univeisitas civitatis nostrae ante fatae die dominica post diem strennarum seu circumcisionis domini primitus occurrente de ipsorum medio duodecim cives iuratos annis singulis et tandem iidem iurati cum senioribus et hominibus possessionatis ipsius civitatis idoneis tamen et ad id aptis iudicem eligendi, qui videlicet iudex et iurati cives insimul et in unum universas et quaslibet causas inter eos¹⁾ et²⁾ in ipsa civitate quomodocumque et qualitercumque emergentes forum duntaxat saeculare concernentes iuxta ipsorum consuetudinem antiquitus observatam et eorum privilegia olim emanata iudicandi, cognoscendi et discernendi³⁾ omnesque fures, latrones et generaliter cunctos malefactores quocumque nomine indifferenter appellatos nobiles videlicet et ignobiles maleficia qualiacumque facientes, perpetrantes et committentes intra metas et territorium ipsius civitatis nostrae deprehensos et deprehendendos suspendendi, decollandi, comburendi, mutilandi et alias iuxta eorum demerita et demeritorum qualitatem rite et legitime sententiandi, feriendi et puniendi plenam, liberum et absolutam habebunt et habeant facultatem atque omnimodam potestatem. Nec ad congregationem palatinalem, vaivodarum, vicevaivodarum et aliorum quorumvis iustitiariorum regni in eisdem partibus Transsiluanis vel alias temporum in eventu ex causis quibuscumque celebrandam⁴⁾ accedere et eisdem⁵⁾ interesse eiusque⁵⁾ iudicio sisti et parere teneantur, nec ad hoc per quompiam cogi possint aut compelli modo aliquali. Si vero quipiam tam regnicolarum nostrorum quam extraneorum quidquam actionis, quaestionis vel acquisitionis contra eosdem habuerint, id in medio civitatis nostrae praedictae iudicisque et iuratorum praefatorum praesentia legitime exequantur. Ubi vero aliquis de ipsorum iudicio non contentus se in causa sua oppressum senserit et gravatum, ex tunc remoto quolibet gravamine ab eorum iudicio ad sedem Byztriciensem et abinde si opus fuerit sibique placuerit a praefata sede Byztriciensi ulterius ad sedem Cibiniensem, ubi omnes et quaslibet causas per appellationem inibi devolvendas fine debito ulteriori appellatione, protractione et examinatione quibusvis penitus cessantibus ac remotis terminari volumus et finiri, possit licite et valeat remoto quolibet obstaculo appellare iuxta eiusdem civitatis nostrae Koloswar vocatae antiquam privilegiatam praesentibusque de novo iam concessam libertatem. Volumus autem, ut iidem iudex et iurati ac seniores sedium Biztriciensis vel Cibiniensis, ad quos per appellationem causam vel causas huiusmodi [S. 349] devenire et devolvi contigerit non obstante ulteriori appellatione seu provocatione quorumcumque in huiusmodi causa vel causis earumque articulis finem debitum et decisivum facere debeant et teneantur. Praeterea volumus et firmiter observandum stabilimus, ut nullus extraneus aut forensis cuiuscumque status, conditionis vel praeeminentiae existat per literas capitulorum, conventuum et iudicum nobilium quorumcumque et generaliter per¹⁾ quasvis personas forenses ac extraneas quacumque dignitate, iurisdictione, officio, simplicitate seu nobilitate fungentes contra praedictos cives hospites incolas et habitatores praefatae civitatis nostrae Koloswar vel eorum alterum aut ex eis aliquem super factis et negotiis in eadem civitate actis seu exortis more et ad instar libertatis civium civitatis nostrae Budensis testimonium aliquod facere valeat atque possit modo, forma et rationibus quibuscumque. Item sacerdotem in eorum plebanum de communi²⁾ libere eligent voluntate, sicut in aliis nostris civitatibus liberis est consuetum, cui omnia iura de iure debita administrare tenebuntur. Ut igitur omnia et singula praemissa ex deliberatione nostra regia praelatorumque,³⁾ baronum et procerum regni nostri ad id accedente maturo consilio concessa robur obtineant perpetuae firmitatis, nec per quempiam suecessu temporum possint aut valeant quavis de⁴⁾ causa in irritum retractari, praesentes eisdem civibus nostris concessimus literas nostras privilegiales pendentis et⁵⁾ authentici sigilli nostri novi duplicis munimine roboratas. Datum per manus reverendi in Christo patris domini Eberhardi praedicta dei et apostolicae sedis gratia episcopi Zagrabiensis, aulae nostrae summi cancellarii nostri fidelis dilecti, anno domini millesimo quadringentesimo quinto, sexto Nonas Julii, regni autem nostri anno decimo septimo. Reverendissimis et venerabilibus in Christo patribus dominis Valentino tituli sanctae Sabinae sacrosanctae Romanae ecclesiae presbytero cardinali ac ecclesiae Quinqueecclesiensis gubernatore, Johanne Strigonyensi, Callocensi sede vacante, Andrea Spalatensi, altero Andrea Ragusiensi archiepiscopis, Luca Waradiensi, Stephano Transsiluanensi, eodem domino Eberhardo Zagrabiensi, Agriensi sede vacante, Johanne Boznensi, Wesprimiensi sede vacante, Johanne Jauriensi, Waczyensi sede vacante, fratribus Hynkone Nytriensi et Dosa Chanadiensi electis ecclesiarum episcopis ecclesias dei feliciter gubernantibus, Syrimiensi, Traguriensi, Scardonensi, Tynyensi, Nonensi, Sibinicensi, Makarensi, Pharensi, Corbauiensi et Segniensi sedibus vacantibus. Necnon viris magnificis Nicolao de Gara regni nostri Hungariae praedicti palatino et iudice Comanorum, Johanne et Jacobo vaivodis nostris Transsiluanis, comite Frank filio quondam Konyae bani iudice curiae nostrae, Paulo Bysseno et altero Paulo de Pech Dalmaciae et Croaciae praedictorum ac totius Sclauoniae,⁶⁾ Johanne de Maroth Machowyensi banis, honore banatus Zewriniensis vacante, Nicolao dicto Trevtel de Nevna tavarnicorum [S. 350] et comite de Posega, Symone filio quondam praedicti Konyae bani ianitorum, Martino Ders dapiferorum, Laurencio de Tary pincernarum et Petro dicto Cheh agasonum nostrorum magistris necnon Silstrangh comite Posonyensi aliisque quampluribus regni nostri comitatus tenentibus et honores.


a) Die Fußnoten wurden in diesem Band des UB jeweils seitenweise gezählt. Auf die vorliegende Urkunde entfallen: 1-4 auf S. 346 (1-3 in Siegelbeschreibung), 1-2 auf S. 347, 1-5 auf S. 348, 1-6 auf S. 349.^{^}
[S. 346]
1) AL verschränkt.^{^}
2) AR, ferner CH verschränkt.^{^}
3) Zweite Zeile.^{^}
4) Raum für S leer gelassen.^{^}
[S. 347]
1) Vorlage: liberationum.^{^}
2) Fehlt in der Vorlage.^{^}
[S. 348]
1) Vorlage: eas. [2x]^{^}
2) Über der Zeile nachgetragen.^{^}
3) Vorlage: descernendi.^{^}
4) Vorlage: celebrand [Abkürzungssstrich über d].^{^}
5) So Vorlage. [2x]^{^}
[S. 349]
1) Fehlt in der Vorlage.^{^}
2) Vorlage: commune.^{^}
3) Hierauf: et [unterpunktet].^{^}
4) Über der Zeile nachgetragen.^{^}
5) Fehlt in der Vorlage.^{^}
6) Hierauf: ac [unterpunktet].^{^}